Gyula Somos

Gyula Somos – Kunstschilder
(Boedapest, 6 maart 1960)

Gyula Somos studeerde tussen 1983 en 1987 aan de Hongaarse Academie voor Beeldende Kunsten bij Pál Gerzson. Nadat hij zijn studie had voltooid, vestigde hij zich in Amsterdam. Sinds 1991 is hij docent op de Ruudt Wackers Academie aldaar.
In die tijd begint hij zijn vroege, expressieve stijl te combineren met een zeer precieze realistische manier van werken. In 1994 experimenteert hij met de combinatie van aquarel, eitempera en olieverf. Hij schildert daarmee zeer kleurrijke mythologische en Bijbelse taferelen. In die tijd werkt hij vaak op gevonden meubelpanelen. In de tweede helft van de jaren negentig begint hij met zijn in donkere kleuren geschilderde Danse macabre-serie. Ook vindt er een verdieping plaats in de subtiliteit van zijn kleurgebruik. Een nieuw thema is de Madonna.
In 1998 trouwt hij met Klara Kurdics, met wie hij zijn gezin sticht. Vanaf die tijd is hij weer in Hongarije te vinden. Ondertussen blijft hij lesgeven op de Wackers Academie, en exposeert regelmatig bij vooraanstaande Nederlandse figuratieve galeries. Rond 2000 schildert hij een zes meter lang doek met de titel Eschatologie, die door Mick Hucknell – de zanger van Simply Red – wordt aangekocht. Later begint hij met het schilderen van stillevens van wit aardewerk. Daarna begint zijn Corpus Christi-periode, waarin kleine christusbeelden een grote rol beginnen te spelen. Deze beelden figureren enerzijds in dramatische, desolate fantasielandschappen. Anderzijds schildert Somos deze beelden op krantenartikelen, muziekbladen of foto’s waardoor ze in een nieuwe context komen te staan. Vanaf 2006 maakte hij ook monumentale werken, zoals de muurschildering in de Heilige Klara Capel in zijn woonplaats Cegléd, in opdracht van de plaatselijke Katholieke kerk. Ook realiseert hij een grote muurschildering in zijn eigen huis, waarin alle culturen van de mensheid vanuit alle werelddelen worden samengebracht in een soort onderwaterwereld.
In 2012 vond zijn eerste overzichtsexpositie plaats in het Kossuth Museum te Cegléd.
Lennaart Allan zei over hem in een openingswoord:

‘Het eerste wat opvalt aan het werk van Gyula zijn de ongebruikelijke combinaties, zowel in stijl als in onderwerpskeuze die hij binnen een schilderij samenvoegt. Prachtige, zeer precies uitgewerkte stillevens, staan voor een suggestieve, dramatische achtergrond van Bijbels of mythologische taferelen. Zeer persoonlijke symboliek wordt gebruikt naast conventionele symboliek. Ondanks alle contrasten, tussen de onderwerpskeuze, tussen de wijzen schilderen, en tussen conventie en het hyperpersoonlijke, smelt het geheel toch op een overtuigende wijze samen. De wereld, zoals Gyula die verbeeld, is niet verbrokkeld of verscheurt. In de gespiegelde werkelijkheid in de schilderijen van Gyula heeft alles met alles te maken, en hangt alles op een zinvolle wijze met elkaar samen. Ik denk dat dit voorkomt uit een specifiek katholieke religieuze belevingswereld.’

Gyula Somos geeft met zijn werk gestalte aan zijn visie, dat achter zichtbare realiteit een hogere werkelijkheid verborgen gaat. ‘Ik denk en werk in tegenstellingen. Mijn werk noem ik spiritueel realisme. Het zijn deze twee polen waartussen ik mij bevindt: tussen verborgen waarheid en een opdringerig omhulsel, tussen materie en geest.’